این پاورپوینت به بررسی عنصر کادمیوم، کاربردهای آن در صنعت، اثرات سمی بر بدن انسان، خطرات ناشی از استنشاق و بلع آن، و اقدامات پیشگیری و درمان در صورت مسمومیت با این فلز سنگین پرداخته است.
مقدمه
کادمیوم یکی از فلزات سنگین و سمی است که به دلیل کاربردهای گسترده اش در صنایع مختلف مانند تولید باتری های قابل شارژ، آبکاری و ساخت آلیاژها، اهمیت زیادی پیدا کرده است. این عنصر به طور طبیعی در پوسته زمین یافت می شود و معمولاً به عنوان محصول فرعی در فرآیند ذوب و تصفیه فلزات دیگر مانند روی و سرب به دست می آید. با این حال، مواجهه با کادمیوم می تواند اثرات جدی بر سلامت انسان داشته باشد. این فلز نه تنها در محیط زیست ماندگاری بالایی دارد، بلکه پس از ورود به بدن، به سختی دفع می شود و در ارگان هایی مانند کبد و کلیه ها انباشته می شود.
کادمیوم می تواند از طریق استنشاق دود و غبار یا بلع مواد آلوده وارد بدن شود. تماس طولانی مدت با کادمیوم به ویژه در محیط های صنعتی، ممکن است به آسیب های جدی به ریه ها، کلیه ها و حتی استخوان ها منجر شود. از علائم مسمومیت حاد با کادمیوم می توان به تب فلزی، سرفه، تنگی نفس و آسیب های شدید تنفسی اشاره کرد. مسمومیت مزمن با کادمیوم ممکن است منجر به بیماری های جدی مانند سرطان ریه، نارسایی کلیه و پوکی استخوان شود.
برای کاهش خطرات ناشی از تماس با کادمیوم، رعایت بهداشت محیط کار، استفاده از تجهیزات حفاظتی فردی و تهویه مناسب ضروری است. در محیط های صنعتی که از این فلز استفاده می شود، پایش منظم میزان کادمیوم در هوا و بدن کارگران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به خطرات جدی این عنصر، آموزش و آگاهی بخشی درباره نحوه برخورد ایمن با کادمیوم و اقدامات لازم در صورت مسمومیت، بسیار حائز اهمیت است.
تعریف کادمیوم و خواص آن
کادمیوم یک عنصر شیمیایی است که با علامت اختصاری Cd و عدد اتمی ۴۸ شناخته می شود. این فلز نادر بیشتر در سنگ های معدنی حاوی روی یافت می شود و در صنایع مختلف به ویژه در ساخت باتری ها کاربرد دارد. برخلاف برخی عناصر دیگر، کادمیوم برای بدن انسان ضروری نیست و مصرف آن هیچ نقشی در فرآیندهای زیستی بدن ایفا نمی کند.
یکی از ویژگی های مهم کادمیوم این است که فلزی نرم و به رنگ سفید نقره ای است. این عنصر فشار بخار بالایی دارد که باعث می شود در دماهای بالا دمه هایی آزاد کند که به سرعت به آئروسل های ریز اکسید کادمیوم تبدیل شوند. این آئروسل ها خطر استنشاق بالایی دارند. همچنین، کادمیوم به عنوان یکی از خطرناک ترین عناصر موجود در خاک شناخته می شود و مصرف زیاد آن می تواند سیستم حافظه را تخریب کند. آلایندگی خاک با کادمیوم به دلیل استفاده بیش از حد از کودهای فسفاته در کشاورزی نیز رایج است.
یکی دیگر از منابع مهم ورود کادمیوم به محیط، سوخت های خودرو و لنت های ترمز است که با ورود این مواد به خاک، آن را آلوده می کنند. در طبیعت، کادمیوم معمولاً به صورت ترکیباتی مانند اکسید، سولفات و سولفید یافت می شود. همچنین، این فلز می تواند همراه با فلزاتی مانند قلع، روی و سرب باشد. هنگامی که کادمیوم وارد بدن می شود، به سختی از بدن دفع می شود و ماندگاری بالایی دارد. تحقیقات نشان داده که این عنصر می تواند یکی از عوامل بروز سرطان نیز باشد.
حداکثر مقدار مجاز کادمیوم در هوا و آب به ترتیب ۵ قسمت در میلیون و در مواد غذایی و دارویی ۱۵ قسمت در میلیون است. سازمان OSHA نیز میزان مجاز کادمیوم در هوا را ۱۰۰ میکروگرم بر مترمکعب توصیه می کند. از روش جذب اتمی برای اندازه گیری کادمیوم در محیط ها استفاده می شود. یکی از منابع ورود این فلزات سمی به محصولات غذایی، خوردگی دستگاه های غیراستاندارد در فرآوری مواد غذایی است.
کادمیوم به وفور در پوسته زمین یافت می شود اما معمولاً به عنوان محصول فرعی از فرآیند ذوب روی به دست می آید. از سال ۱۹۵۰، کادمیوم به طور گسترده ای به عنوان تثبیت کننده و رنگ دانه در پلاستیک ها، آبکاری، لحیم کاری و آلیاژهای مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. مصرف سالانه این عنصر در باتری های نیکل-کادمیوم حدود ۱۹۵۰۰ تن برآورد شده است. کادمیوم به سختی از بین می رود و در محصولات مختلفی مانند باتری ها، رنگ ها، ترکیبات فلزی و پلاستیک ها کاربرد دارد.
فهرست مطالب
کادمیوم
تعریف کادمیوم و خواص آن
استفاده‌های عمده کادمیوم در صنعت
ویژگی های کادمیوم
فشار بخار بالا و خطرات استنشاق
نقش کادمیوم در آلودگی خاک و تأثیرات آن
مصارف کادمیوم
استفاده در آبکاری، ساخت آلیاژها و باطری‌های نیکل-کادمیوم
مواجهه با کادمیوم
خطرات شغلی در صنایع مختلف
جذب، متابولیسم و دفع کادمیوم
نحوه ورود کادمیوم به بدن و محل تجمع آن
علائم بالینی تماس با کادمیوم
تب دمه فلزات و سندرم فانکونی
اثرات تنفسی و کلیوی
عوارض مزمن مواجهه با کادمیوم
سرطان، مشکلات کلیوی و اسکلتی
اقدامات پیشگیری و درمان
تهویه مناسب، رعایت بهداشت محیط و فردی
آزمایشات تشخیصی برای کادمیوم
گرافی قفسه سینه، تحلیل ادرار و خون
فرمت فایل: پاورپوینت
تعداد صفحات: 35
مطالب مرتبط