پاورپوینت خانه رجایی مشهد

این پاورپوینت به بررسی خانه رجایی مشهد یکی از بناهای تاریخی با معماری دوره پهلوی می‌ پردازد. این خانه با ویژگی‌ های خاص معماری، گچبری‌ های زیبا و استفاده از آجر، نمونه‌ ای از ساختمان‌ های سنتی این دوره در بافت تاریخی مشهد است.

موقعیت طبیعی اثر
مشهد ، مرکز استان پهناور خراسان ، اکنون با حدود دویست کیلومتر مربع و دو میلیون جمعیت دومین شهر ایران پس از تهران است . این شهر میان دو رشته کوه هزار مسجد و بینالود قرار گرفته است. شهر مشهد در ساحل راست کشف رود و شمال شرقی ایران و خراسان واقع است. میانگین ارتفاع آن از سطح دریا حدود یکهزار متر و طول و عرض جغرافیایی آن از نصف النهار گرینویچ59 درجه و 38 دقیقه و از خط استوا در شمال 36 درجه و 16 دقیقه است. هوای آن بسیار متغیر و باران سالانه اش بین 20 تا 60 سانتیمتر است.شهر مشهد بر روی خط زلزله قرار دارد.

شهرستانهای همسایه مشهد در مشرق سرخس ،در شمال غرب شهرستانهای درگز و چناران و در غرب و جنوب شهرستانهای نیشابور و فریمان است.

به سبب وجود حرم مطهر امام علی بن موسی الرضا (ع) در مشهد همه ساله بیش از جمعیت آن زائروارد این شهر می شوند . جمعیت زائر کنونی مشهد حدود چهار ده میلیون نفر در سال است که عمده در ایام نوروز و تابستان برای زیارت و سیاحت عازم مشهد می شوند.

محله های مشهوری که سیاحان از آنها ذکری نکرده اند محله های اطراف حرم مطهر و بالا خیابان و پایین خیابان ، دو خیابان عمده شهر و همان بازار سرشور بوده است و دست کم بقیه نقاط و محله ها تا اواخر عصر قاجار دارای تمرکز جکعیت بسیاری نبوده است.

آنچه از کتابهای تاریخی درباره محله های شهر مشهد به دست می آید این است که مشهد تا اواخر عصر ناصری (1313 هجری) دارای چند محله مشهور بوده است:

1- محله سرشور 2- محله سراب 3- محله چهارباغ 4- محله نوقان 5- محله خیابان سفلی (بالا خیابان)

زیرا در کتابهای تاریخی دیگر از محله های قدیمی مشهد این چنین نام برده شده است.
1- بالا خیابان 2- پایین خیابان 3- سراب 4- نوقان 5- سرشور 6- عیدگاه 7- ارگ 8- پاچنار 9- سه سوق 10- مرویها 11- سرحوضان 12- تپ المحله (ته پل محله)
13- سیاوون 14- کشمیریها 15- چهنو 16- چهارباغ که دو محله عیدگاه و نوقان از محلات قدیم شهر محسوب می شده است.

خانه های ساخته شده در این محله ها بیشتر از همان مصالح ابتدایی خاک، خشت خام و چوب ساخته شده و اکثر آنها درای کوچه های دالان مانند و کم عرض بوده اند. از تمام خانه های شهر آنها که در اطاف حرم مطهر قرار داشته زیباتر و مستحکم تر ساخته شده است و به قول فریزر لااقل اسباب و اثاث ساکنان خانه با خانه ها تناسب دارد. بقیه خانه های شهر در نقاط دورتر حالت مخروبه داشته است.

بیشتر خانه ها از سطح کوچه پایین تر وگوتر بوده اند . بارنز به این فکر افتاده است که شاید مردم مشهد از کندن زمین خوششان می آید . البته بعدها دریافت که مردم با کندن خاک وسط حیاط های خود خاک حاصله را به مصرف تعمیرات و یا ساختن اتاقهای جدید می رسانند. خانیکوف سیاح روسی خانه های مشهد را همانند دیگر سیاحان از سطح کوچه عمیق تر و دهلیز خانه ها را نیز عمیق و تنگ و تاریک می نوسید.

ولی از این کوچه های تنگ و باریک و دهلیزهای عمیق ساکنان این خانه ها به محیط دلگشایی وارد می شده اند که هر مهمانی مخصوصاً اگر از غرب آمده باشد آرزوی دیدن این محیط را می کرده است:
حیاطی وسیع با سطحی سنگ فرش و یا آجر فرش شده حوضی زیبا و گود با آبی زلال و ماهیهای قرمز، اتاقهایی روشن که پنجره هایش هر روز صبح به طرف اشعه های خورشید مسحور کننده شرق باز می شود و گلدانها و گلهای شمعدانی و رز و محمدی که معطر کننده این خانه ها بوده است.

و براستی که خانه های شرقی نیز همانند صاحبان آنها براحتی و از روی ظاهرشان قابل شناسایی نبوده اند و این از خصوصیات مردم مشرق زمین بوده که در معماری آنها نیز نقش بسته است.

فهرست مطالب
موقعیت طبیعی اثر
موقعیت فعلی اثر
تاریخچه و وجه تسمیه اثر
نوع و توضیحات مالکیت اثر
مشخصات اثر
توضیحات مربوط به معماری دوره پهلوی
برون گرایی
پلان
معماری دوره پهلوی
شناخت مواد و مصالح
نما
پنجره و بالکن
تزیینات
خلاصه از معماری دوره پهلوی
اقدامات انجام شده در مورد حریم
ویژگی اثر
نوع بهره برداری ازاثر ( قبلی ، فعلی ، پیشنهادی )
توضیح دخل و تصرفات انجام شده و مشهود در اثر
توضیح تعمیرات گذشته اثر
شرح وضعیت موجود، خطر پذیری و آسیبهای وارده
توضیحات ضروری و اختصاص اثر
منابع و مآخذ گذارش
سایت پلان
موقعیت بنا درنقشه شهر مشهد
عکس ازبازارسرشور و داخل کوچه
پلان طبقه همکف
پلان طبقه اول
نما
برش
نمای ازبنا مسکونی رجائی که درحال حا ضر مهمانسرا
نمای از گچبری های بکار رفته در بنا
گچبری داخل بنا
نمای از گچبری بیرون
و…….