دانلود مقاله غائب مفقود الاثر وضع حقوقی و قوانین مربوط به آن
مقدمه
مساله غایبان مفقود الاثر ، در تمام نظام‌های حقوقی ، قوانین و مقررات کشورها ، دکترین حقوقدانان و عقاید علمای مذهبی ریشه دارد . قدمت و سابقه این موضوع به بدو پیدایش جوامع بشری بر می‌گردد .
با وجود وضع قوانین و مقررات متعدد در این زمینه هنوز هم با مسائل و مشکلات حقوقی روبرو هستیم . جنگ ، یکی از عواملی است که در پیدایش این پدیده نقش دارد. مساله جنگ تحمیلی در اوایل انقلاب اسلامی به طرفیت عراق و متحدان اروپایی و آمریکایی وی گریبانگیر جامعه اسلامی ما شد .
افزایش تعداد مفقودان و آزادگان ( مفقودان سابق ) ، مشکلات حقوقی پیش روی خانواده آنها و وضعیت اموالشان موجب شد با وجود اینکه چندین سال از پایان جنگ می‌گذرد هنوز هم به این موضوع به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائلی که در این برهه از زمان در اولویت ویژه برای مطالعه و تدقیق قرار دارد پرداخته شود .
در ایران قانون مدنی مصوب ۱۸ اردیبهشت ماه ۱۳۰۷ و اصلاحات بعد آن درماده ۱۰۱۱ لغایت ۱۰۳۰ ، و همچنین قانون امور حسبی مصوب ۲ تیر ماه ۱۳۱۹ و اصلاحات بعد آن ، از ماده ۱۲۶ لغایت ماده ۱۶۱ را به غایب مفقود الاثر اختصاص داده‌اند ، البته چند ماده‌ای نیز در قانون مدنی در باب طلاق و ارث وجود دارد که به مسئله غایب مفقود الاثر می‌پردازد .
با توجه به طرح سوالات متعدد در این زمینه که حتی قوانین موضوعه نیز پاسخگوی آنها نیست ، قانونگذار در اصل ۱۶۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ا یران ، قاضی را موظف می‌کند تا « ……. کوشش کند حکم هر دعوی را در قوانین مدونه بیابد و اگر نیابد با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتاوی معتبر حکم قضیه را صادر نماید و نمی‌تواند به بهانه سکوت یا نقض یا اجمال یا تعارض قوانین مدونه از رسیدگی به دعوا و صدور حکم امتناع ورزد » .
بنابراین در درجه اول باید به قوانین موضوعه مراجعه کرد و در صورتی که در قوانین موضوعه حکم صریح و مدونی در این رابطه وجود داشته باشد ،حکم قضیه طبق نصوص قوانین مدونه حل و فصل می‌شود و در صورت نقص یااجمال و تعارض و سکوت قوانین ، به ادله اربعه (کتاب ، سنت،اجماع ، عقل ) مراجعه کرده و با استخراج فتاوای مشهور و معتبر فقهای عظام امامیه ، مناسب‌ترین راه حل را ارائه کرد .
–
فهرست مطالب
مقدمه ۱
تقسیم مطالب ۶
باب نخست – کلیات
تقسیم موضوع ۸
فصل یکم – تعاریف ۱۰
۱) علل غیبت و حکم غایب ۱۰
۲) امور مالی غایب ۱۵
۳) غایب و بقای زوجیت ۱۷
۴) غیبت و حکم دادگاه ۱۸
۵) تعریف غایب مفقود الاثر
و تفکیک آن از مفاهیم مشابه (غایب مجهول المکان ومفقود) ۱۸
۶) عناصر تحقق مفهوم حقوقی غیبت ۲۱
فصل دوم – مصوبات مصرحه در مورد غایب مفقود الاثر ۲۲
گفتار یکم – قانون مدنی و امور حسبی ۲۲
گفتار دوم – قوانین متفرقه ۲۵
باب دوم – وضع حقوق مالی غایب
تقسیم موضوع ۲۸
فصل یکم – وضع حقوقی غایب قبل از نصب امین ۳۱
گفتار یکم – وضع حقوقی غایب قبل از مداخله دادستان و نصب امین ۳۱
بندیکم – اداره فضولی اموال غایب ۳۱
بنددوم – اداره اموال غایب به وسیله نماینده قراردادی ۳۲
الف – دخالت وکیل ۳۲
ب- اقدام وصی ۳۴
بند سوم – اداره اموال غایب به وسیله نماینده قانونی ۳۵
گفتار دوم – وضع حقوقی غائب پس از اطلاع مقام قضایی تا نصب امین ۳۶
۱- حدود مسئولیت و صلاحیت محلی دادستان ۳۶
۲- مسئول جبران خسارت وارده به اموال غایب ۳۹
۳- وضع ایرانیان غایبی که در خارج اموالی دارند ۳۹
فصل دوم – مرحله تعیین امین ۴۱
تقسیم فصل ۴۱
گفتار یکم – هدف ،شرایط کلی و مفهوم امانت ۴۴
۱- هدف از نصب امین ۴۴
۲- موارد تعیین امین ۴۴
۳- معنای امانت ۴۷
۴- شرط ضمان ۵۱
گفتار دوم – تقاضای تعیین امین و مرجع صالح ۵۳
۱- متقاضی تعیین امین ۵۳
۲- طریق درخواست تعیین امین ۵۴
۳- وظایف دادگاه و نحوه انتخاب امین ۵۷
۴- نصب امین درخارج از ا یران ۶۴
۵- ضم امین و موارد آن ۶۵
۶- تعیین امین موقت ۶۷
۷- تعیین ناظر ۶۷
۸- تعدد امنا و نظار ۶۸
۹- قبول امین یا ناظر و دستور دادگاه ۷۰
گفتار سوم – شرایط امین ، اولویت‌ها ۷۰
الف – شرایط امین ۷۰
ب- اولویت‌های نصب امین ۷۳
گفتار چهارم – اختیارات ، وظایف و مسئولیتهای امین ۷۴
۱- شروع وظایف و حدود اختیارات امین غائب ۷۴
۲- تنظیم صورت جامع از کلیه اموال قبل از مداخله ۷۵
۳- نگهداری و اداره اموال ۷۷
۴- فروش اموال ضایع شدنی ۷۸
۵- فروش اموال منقوله غیر لازم ۸۱
۶- منع فروش و رهن اموال غیر منقول ۸۴
۷- ترتیب پرداخت دیون و نفقه زوجه و اقارب ۸۶
۸- نمایندگی امین از طرف غایب در دعاوی ۸۹
۹- تقسیم سهم الارث غائب ۹۰
۱۰- دخالت در مهر و موم ترکه مورث غائب و رفع آن ۹۳
۱۱- درخواست تحریر ترکه مورث غایب ۹۴
۱۲- پرداخت هزینه‌ها ۹۵
۱۳- صلح دعاوی ۹۷
۱۴- تحویل دادن اموال پس از زوال سمت ۹۷
گفتار پنجم – حقوق و مسئولیتهای امین ۹۸
بند یکم – حقوق امین ۹۸
الف – حق الزحمه امین و مرجع صالح در تعیین حق الزحمه ۹۸
بند دوم – مسئولیتهای امین ۹۹
الف- مسئولیت مدنی ۹۹
ب- مسئولیت کیفری ۱۰۱
گفتار ششم – عزل امین ۱۰۲
۱- موارد عزل امین ۱۰۳
۲- نحوه رسیدگی و مرجع صلاحیتدار در عزل امین ۱۰۴
۳- پایان دوره امانت و نظارت ۱۰۵
فصل سوم – تصرف موقت ورثه در اموال غایب ۱۰۶
تقسیم فصل ۱۰۶
گفتار یکم – ارکان ماهوی حق ورثه نسبت به اموال غایب ۱۰۷
۱- مفهوم ورثه ۱۰۷
۲- مفهوم تصرف موقت ۱۰۹
گفتار دوم – شرایط تصرف موقت ورثه در اموال غایب ۱۱۰
۱- موارد اجرای این مرحله ۱۱۰
۲- شرایط درخواست تصرف موقت اموال غایب از دادگاه ۱۱۳
۳- دادگاه صالح در درخواست تصرف موقت اموال ۱۱۳
۴- نحوه رسیدگی به درخواست تصرف موقت اموال ۱۱۵
۵- اختیارات و وظایف ورثه ۱۱۸
باب سوم – حکم موقت فرضی غایب و دادن اموال به تصرف قطعی ورثه
تقسیم موضوع ۱۲۱
فصل یکم – اقسام موت و مبنای حکم موقت فرضی غایب ۱۲۲
گفتار یکم – اقسام موت و حقیقت ماهوی آن ۱۲۲
۱- اقسام موت ۱۲۲
۲- موت حقیقی ۱۲۲
۳- موت حکمی ۱۲۳
۴- موت فرضی ۱۲۵
گفتار دوم – تردید در مرگ انسان و حکم آن ۱۲۷
بند یکم – قاعده فقهی ۱۲۷
بند دوم – حقوق موضوعه ۱۲۸
الف – قانون مدنی ۱۲۸
ب- امارات قانونی ۱۲۹
ج – بررسی امارات قانونی و قضایی ۱۳۰
فصل دوم – صدور حکم و آثار آن ۱۳۱
تقسیم فصل ۱۳۱
گفتار یکم – مقدمات و شرایط صدور حکم موت فرضی ۱۳۳
۱- متقاضیان حکم ۱۳۳
۲- دادگاه صالح برای صدور حکم موت فرضی ۱۳۳
۳- شرایط شکلی درخواست ۱۳۴
گفتار دوم – نحوه رسیدگی دادگاه ۱۳۵
۱- تکالیف دادگاه پیش از صدور حکم ۱۳۵
۲- حکم دادگاه و مندرجات آن ۱۳۸
۳- ابلاغ حکم و تجدید نظر در آن ۱۳۹
گفتار سوم – سوابق فقهی ۱۴۰
۱- لمعه – شهید اول ۱۴۰
۲- قواعد – علامه حلی ۱۴۱
۳- مختصر المنافع – محقق حلی ۱۴۱
گفتار چهارم – آثار حکم موت فرضی ۱۴۲
۱- آثار حکم در امور مالی و غیر مالی ۱۴۲
فصل سوم – الغای حکم موت فرضی و بازگشت غایب ۱۴۴
گفتار یکم – آثار کشف زنده بودن غایب ۱۴۴
– ابطال حکم موت فرضی ۱۴۴
بند اول – تاثیر بازگشت غایب در اموال ۱۴۴
الف – وضع منافع و نمائات ۱۴۴
ب- وضع اموال مصرفی و تلف شده ۱۴۵
بند دوم – تاثیر بازگشت غائب در عقد نکاح ۱۴۶
الف – بازگشت زوج غایب ۱۴۶
ب- بازگشت زوجه غایب ۱۴۶
باب چهارم – وضعیت خانواده غایب
تقسیم موضوع ۱۴۸
فصل یکم – تکلیف زوجه غایب ۱۴۹
گفتار یکم – ترک زندگی خانوادگی توسط زوج و مقایسه آن با مفهوم غیبت ۱۴۹
گفتار دوم – درخواست زوجه مبنی بر صدور حکم موت فرضی برای انحلال نکاح ۱۵۱
۱- متقاضی صدور حکم ۱۵۱
۲- عده زوجه غایب ۱۵۳
۳- بازگشت غایب پس از صدور حکم موت فرضی ۱۵۳
گفتار سوم – درخواست طلاق از ناحیه زوجه و آثار آن ۱۵۴
۱- شرایط درخواست طلاق ۱۵۴
۲- عده زوجه غایب ۱۵۵
۳- نفقه زوجه در ایام عده ۱۵۶
۴- وضعیت توارث
گفتار چهارم – مطالعه تطبیقی در مورد غایب مفقود الاثر شدن زوج و وضعیت زوجه در بین اقلیت‌های مذهبی و مقایسه آن با حقوق ایران ۱۵۸
۱- آیین یهود ۱۵۸
۲- ارتدوکس ۱۵۹
۳- دین زرتشت ۱۶۱
۴- ارامنه گریگوریان ۱۶۳
نتیجه ۱۶۵
کلید واژه ۱۷۰
پیوست‌ها ۱۷۱
پیوست یکم – نمونه‌هایی از رویه عملی محاکم ۱۷۲
پیوست دوم – اهم مسائل پیرامون غایب مفقود الاثر ۱۷۹
فهرست منابع و مآخذ ۱۸۳
فرمت فایل: word
تعداد صفحات: 195
مطالب مرتبط