دانلود تحقیقی پیرامون هنرهای سنتی ایران – قلمدان

دانلود تحقیقی پیرامون هنرهای سنتی ایران – قلمدان

قلمدان در زمانهای گذشته
قلمدان از سه قرن پیش که وسایل تحریر به صورت امروزی وجود نداشت، بهترین وسیله فراگیری خواندن و نوشتن و مهمترین عامل تشویق مردم در آموختن خطاطی و خوشنویسی بود. هنرمندان سعی داشتند قلمدانها را طی سه قرن اخیر زیباتر و نفیس تر ساخته و به صاحبان ذوق و هنر و طالبان علم و ادب عرضه دارند.
نکته ای که در اینجا قابل ذکر است، استفاده از قلمدان در روزگاران گذشته، برای حفظ قلمهای نیی تراشیده شده درون آن بود تا مانع شکستن آنها شود. دواتی فلزی از برنج، نقره یا طلا در داخل قلمدان قرار داشت. مضافاً اینکه علاوه بر چند قلم چاقوی قلم تراش، قاشق کوچک آب دوات، قط زن و قیچی باریک هم در قلمدان گذارده می شد.
در ایران باستان از وجود پدیده ای به نام قلمدان اطلاعی در دست نیست ولی بعد از اسلام کاربرد قلمدان برای کارهای تحریری معمول بود و در مکتب ها و مدرسه ها و مراجع دیوانی از آن بهره گیری می شده است (البته قلمدان هایی در دوران ساسانیان به صورت مشبک و غیر مشبک از فولاد و مفرغ بود و نقره کوبی و طلاکاری شده است).
قلمدانهایی که پیش از سده نهم هجری ساخته می شده بر دو نوع بوده است؛ چوبی و فلزی که نوع چوبی آن بیشتر ساده و گاهی با منبت کاری همراه بوده و نوع فلزی آن اکثراً از فولاد ساخته می شده، به ساده و مرصع تقسیم می گردیده است.
قلمدانهای فولادی مرصع طلاکوب و گوهر نشان جنبه اشرافی داشته و بر روی بعضی از آنها آیات قرآنی یا اشعاری به صورت کنده کاری دیده شده است.
در دوره تیموری به موازات ترقی هنرهای تزئینی از قبیل مینیاتورسازی (نگارگری) و خطاطی و تذهیب و صحافی می توان حدس زد که قلمدان سازی نیز تحولی توأم با ترقی یافته و به علت توجه خاصی که شاهان و شاهزادگان و دولتمردان زمان نسبت به هنر خوشنویسی داشته اند این وسیله نگارش، جنبه هنری و تزئینی پیدا کرده باشد.
ترقی قلمدان مقوایی نقشدار از اواخر دوران صفوی آغاز و در اواخر عصر قاجار پایان پذیرفته است. آنچه از قلمدانهای دوران صفوی به نظر می رسد از تاریخ ۱۰۷۰ هجری به بعد بوده است.

فهرست مطالب
۱- قلمدان در زمانهای گذشته
۲- مقوای قلمدان و شیوه ساختن آن
۳- قلمدان خام در دست نقاش
۴- بوم سازی قلمدان
۵-جعبه قلمدان
۶- محتویات قلمدان- اندازه قلمدان
۷- اقسام قلمدان
۸- فهرست منابع و مأخذ