خواص صندل قرمز

خواص صندل قرمز

خواص صندل قرمزدرخت صندل قرمز از خانواده‏Leguminosae و نام علمى صندل قرمز ‏Pterocarpus santalinus L . مى‏باشد. چوب صندل قرمز به چین وارد مى‏شود و درخت صندل قرمز بومى مناطق هند، حبشه و زنگبار است. چوب آن قرمز است که به نام صندل قرمز معروف مى‏باشد. در کتب طب سنتى ایران این صندل را در ردیف صندل سفید تحت عنوان صندل نام مى‏برند در صورتى که چوب دو درخت متفاوت هستند و خواص آنها نیز تا حدودى متفاوت است.
ترکیبات شیمیایى‏ صندل قرمز:
صندل قرمز از نظر ترکیبات شیمیایى در سر شاخه‏هاى تازه درخت صندل قرمز گلوکوزید و یک ماده رنگى قرمز وجود دارد. چوب صندل قرمز داراى عطر و بویى نیست. از این درخت در اثر شکافى که به تنه آن وارد مى‏شود صمغى مى‏گیرند که به کینو معروف است، در صمغ کینو که از این درخت گرفته مى‏شود یک نوع تانن خاصى به نام کینوتانیک اسید و یک ماده رنگى قرمز گرفته مى‏شود و با تقطیر خشک، از آن مواد پیروکاتچین‏ و پروتوکاتچى نیک اسید به دست مى‏آید که اثر آنها تقریبا شبیه کاتچو است.
خواص صندل قرمز:
در هندوستان از چوب صندل قرمز به عنوان خنک‏کننده و قابض و تونیک، در استعمال خارجى براى ناراحتى‏هاى صفراوى و رفع التهاب و سردرد گرم و کاهش تب و همچنین براى رفع ناراحتى‏هاى پوست و ضمنا براى تقویت دید چشم تجویز مى‏شود. در تایوان از محلولى که از خیس کرده خاک ارّه آن حاصل مى‏شود، براى کاهش ورم استفاده مى‏شود [لیو]. در اندونزى خاک ارّه صندل قرمز را با برنج مى‏پزند و براى قطع خونریزى مى‏خورند. به‏طور کلى در طب سنتى از نظر طبیعت صندل سرخ را هم مانند صندل سفید سرد و خشک مى‏دانند و عموما به عنوان معرّق مى‏خورند.
برکیل معتقد است که چوب قرمز آن داروى رفع ناراحتى خون است و در زخمها و جراحتها از آن براى قطع خونریزى و چرک استفاده مى‏شود [استوارت‏]. بومى‏ها در تایوان از این گیاه به عنوان یک داروى سرى براى معالجه مسمومیت استفاده مى‏کنند.
چوب صندل قرمز درخت اثر قابض دارد ولى از صندل قرمز، جهت رنگ کردن بعضى مواد غذایى استفاده مى‏شود و گاهى داراى اثر رفع ورم مجراى بول و ترشّحات غیر طبیعى آن است. اسانس صندل، از راه دستگاه گوارش بسهولت جذب و قسمتى از ترکیبات صندل قرمز نیز که از راه کلیه و شش‏ها دفع مى‏گردد، در این اعضاء ضدّ عفونى به‏عمل مى‏آورد. در این موقع، بوى آن در ادرار و بخار دهان احساس مى‏شود. مصرف مقادیر زیاد صندل قرمز، ایجاد احساس سوزش و گرما در ناحیه معده و گاهى تهوّع و استفراغ مى‏کند. مصرف صندل قرمز در التهاب مجارى ادرار و ورم مثانه ناشى از ابتلا به سوزاک و همچنین برونشیت مزمن که با ترشّحات فراوان همراه باشد و گاهى به‏عنوان قابض در اسهالهاى سخت، توصیه شده است

منابع:
دائره المعارف بزرگ طب اسلامى
معارف گیاهی