تحقیق در مورد توحید و انواع آن

این تحقیق در مورد توحید می باشد و انواع، ویژگیها و تعریف این مبحث را به طور مفصل مورد بررسی قرار می دهد.

مقدمه
بحث توحید و مراتب آن یک مسئله بسیار مهم برای مسلمانان است که بسیاری از دانشمندان بزرگ علم کلام تلاشهای فراوان کرده اند و کتابهای زیادی تألیف نموده اند تا این علم بزرگ را به بشریت بشناسند و توحید اسلامی که بشارت دهنده آن آخرین فرستاده خدا محمّد مصطفی(ص) راه نجات همه انسانها است و این توحید پایه سعادت و عامل وحدت بین همه ای ادیان توحیدی بطور عموم و بطور اخصّ میان تمام مسلمانان است.

توحید به معنای یکتاپرستی مهم‌ترین اصل از اصول دین اسلام است. دین الهی و هر آنچه در آن است از یک آغاز برخوردار است و آن معرفت الله است. تا شناخت خدا نباشد هیچ مفهوم دیگری از دین شکل نمی‌گیرد، بدون دست‌یابی به پایگاه معرفت توحیدی، رسالت و نبوت معنایی ندارد، چه این که پیامبر پیام او را ابلاغ می‌کند پس جلوه‌ای از توحید است. معاد نیز چنین است، زیرا برای تحقّق آن، خدای رحمان بندگان را به حیات آخرت باز می‌گرداند تا برپایی عدل و قسط را محقّق گرداند و به همین ترتیب اصل امامت هم جهت دیگری از توحید است که ولایت و هدایت الهی را آمیخته با یکدیگر محقّق می‌گرداند.

واژه توحید
از نظر لغوی به معنای یگانه دانستن و یکتا شمردن بکار می رود و نیز به معنای یکی کردن هم نقل شده است. (توحید از نظر اصطلاحی) عبارت است:

نفی تعدد: یعنی اعتقاد به حدانیت خداوند و نفی هرگونه تعدد و کثرت است) یعنی اینکه تنها خداوند خالق این جهان هستی است و فقط او مالک حقیقی جهان و هیچ گونه قدرت بالاتر غیر او وجود ندارد و تنها خدا قدرت مطلق است.

نفی ترکیبب: به معنای احدّیت و بسیط بودن خداوند و مرکب نبودن خداوند از اجزاء بالفعل و بالقوه است.
اعتقاد به صفات ذات خداوند و نفی هرگونه صفات زائد بر ذات است و قرآن کریم ذات را بی نیاز از استدلال میداند.

توحید افعالی که در اصطلاح لسان فلاسفه آمده است یعنی خداوند در کارهایش به هیچ کسی و هیچ چیزی نیاز ندارد و هرکسی و هرچیزی در قدرت تکوینی و مالکیت حقیقی خداوند است.
تأثیر استقلالی یعنی مخلوقات در کارهایشان بی نیاز از خداوند نیستند و تأثیرهای در یکدیگر دارد که به اذن خداوند و در سایه نیروی خدا است و تنها مستقل خداوند است در همه جا و همه چیز است بدون احتیاج به دیگری.

جایگاه توحید در اسلام
توحید، مهمترین آموزه اسلامی، و نقطه تمایز اسلام از دیگر ادیان دانسته شده است. به تصریح قرآن، پیام تمامی پیامبران، اعتقاد به توحید بوده است. با آنکه کلمه توحید در قرآن کریم نیامده، اما آیات فراوانی از آن درباره اثبات توحید و نفی شرک است؛ تا آنجا که ملاصدرا در کتاب تفسیر خود، هدف اصلی قرآن کریم را اثبات توحید خداوند دانسته است.

شهادت بر یکتایی خدا و دوری از شرک، اولین گزاره‌هایی است که پیامبر اسلام در آغاز دعوت آشکار خود، خطاب به مردم مکه بیان کرده است. نمایندگان پیامبر از جمله معاذ بن جبل که برای تبلیغ اسلام به سرزمین‌های مختلف می‌رفتند، همواره مردم را به پذیرش یکتایی خداوند دعوت می‌کردند. برخی از عالمان مسلمان با تکیه بر جایگاه ویژه و مهم آموزه توحید در اسلام، مسلمانان را «اهل التوحید» خوانده‌اند و توحید را نشانه مسلمانی قلمداد کرده‌اند. امام علی(ع)، اعتقاد به توحید و یگانگی خداوند را اساس شناخت خدا دانسته است.

توحید و یگانگی خداوند، با تعابیر و عبارات مختلف، بارها در قرآن کریم مورد تأکید قرار گرفته است؛ از جمله در سوره توحید که خداوند «احد» یعنی یگانه خوانده شده است. نفی خدایان دیگر، یکی بودن خدا، یک خدا برای همگان، خدای همه عالم، نکوهش معتقدان به وجود خدایان، تأکید بر نفی اعتقاد به چند خدا، رد ادعای قائلان به تثلیث و سه‌گانه‌باوری، و همچنین نفی هر گونه مثل و مانند برای خدا، از جمله مفاهیم مرتبط با توحید است که در قرآن کریم آمده است. آیاتی از قرآن کریم که مستقیم به توحید دلالت دارند، عبارتند از:

قُل هُوَ اللهُ أحَد: بگو او خدای یکتاست.
لا إله إلّا الله: هیچ خدایی جز الله نیست.
لا إله إلّا هو: هیچ خدایی جز او نیست.
إلهُکُم إلهٌ واحِد: همانا خدای شما خدای یکتاست.
ما مِن إلهٍ إلّا الله: هیچ خدایی جز الله نیست.

فهرست مطالب
مقدمه
واژه توحید
جایگاه توحید در اسلام
رابطه خدا و جهان
ادله توحید
اتهام شرک به شیعیان
اقسام توحید
توحید ذاتی
توحید صفاتی
توحید خالقیت
توحید افعالی
توحید در ربوبیت
توحید عبادی
توحید تکوینی
توحید در تشریع
توحید از منظر مبانی عقلی
از منظر آیات قرآن
از منظر روایات
رابطه ولایت و توحید
منابع