مقاله عزاداری در یزد

دانلود مقاله عزاداری در یزد مراسم عزاداری در یزد تحقیق دانلود مراسم عزاداری در یزد عزاداری در یزد،هیئت شیخداد،محرم عزاداری در یزد،هیئت نعیم آباد مراسم عزاداری عاشورا در یزد مراسم عزاداری امام حسین در یزد

مردم سرزمین بادها و بادگیرها در سوگواری حسین و یاران با وفایش و به یاد شهدای کربلا آیین نخل‌برداری را برگزار می‌کنند که شکوه عزداری آنان است.
شیعیان جهان به ویژه شیعیان ایران، در نمایش‌های آیینی ـ مذهبی و دسته‌های عزاداری خود در ایام سوگواری‌های مذهبی، صندوق‌ها و دستگاه‌هایی را به شکل محفّه، ضریح، صندوق گور، هودج، عماری، نخل و جز آن می‌آرایند و به نام تابوت شهیدان دینی در گذرها و محله‌ها می‌گردانند.
حمل تابوت و ساز و برگ‌های تابوت‌واره دیگر در دسته‌های عزا پرسشهایی را در ذهن بیننده کنجکاو و پژوهشگر برمی‌انگیزد. رسم نخل یا تابوت‌گردانی در دسته‌های عزا چیست و چه معنا و مفهومی دارد؟

سبب پدید آمدن رسم تابوت‌گردانی چیست؟ آیا می‌توان این آیین را بقایایی از واقعه‌ای کهن و مصادیقی از اسطوره‌های آغازین و تکرار و تقلید رفتارهای آیینی مردم جوامع ابتدایی دانست؟
تابوت‌گردانی، یا بطور کلی هر شکلی از تابوت مانند نخل، عماری، حجله و شبیه‌گردانی برای مردم دین‌دار برگزار کننده این نوع رفتارها و آیین‌های مذهبی، بخشی از اعمال عبادی آنان در زندگی عادی است و نقش آن در حیات معنوی و آرمانی مردم تجلی می‌کند و با رشته‌ای نهانی، آنان را با قدیسان فرهنگ ملی و مذهبی پیوند می‌دهد. مردم درباره خاستگاه این تابوت‌های مثالی و معنا مفهوم نمادین آن، و پیشینیه شبیه‌گردانی در دسته‌های عزا، اطلاع درست و روشنی ندارند و بیشتر آنان حمل انواع ساز و برگ‌های مذهبی شبیه تابوت را رسمی قدیم و بازمانده از رسوم نیاکان می‌پندارند، و می‌گویند چون پدران و اجدادشان در سوگواره‌های شهیدان دینی، شبیه و شمایل شهیدان و شبیه تابوت‌های آنها را می‌ساختند و در سالگرد شهادتشان با دسته‌های عزا می‌گرداندند، آنان نیز آداب و رفتار نیاکانشان را تقلید و تکرار می‌کنند! توجیه مردم از اینگونه مناسک و آیین‌ها، توجیهی کلی و بر اساس شنیده‌ها و گفته‌هایی است که سینه به سینه از گذشتگان به آیندگان رسیده است. توجیه عامه مردم از این رفتار تمثیلی اصولاً مبتنی بر منطق عامه و شعور جمعی است و بر مجموعه‌ای از عقاید کهن و روایات شفاهی استوار است. اما، همین توجیه و استدلال و ارجاع خاستگاه و پیشنیه تابوت‌گردانی به رسم‌های کهن، ما را کم و بیش به دریافت بخشی از واقعیت‌ها کمک می‌کند.

صورت‌های تمثیلی و رمزی رفتارهای مذهبی و کاربرد اشیای نمادین در مناسک و مراسم مذهبی دارای معنای ویژه‌ای است که درک آنها و ارزشیابی آنها با معیارهای بیرون از حوزه تفکرات دینی بیگانه با عقاید مردم تا حدودی دشوار می‌نماید. بنابراین،‌ فلسفه پیدایی چنین صورتهای مثالی و شبیه‌ها و تابوت‌واره‌ها در رفتارهای آیینی ـ عبادی مردم هر جامعه را باید در فرهنگ دینی همان جامعه جست و جو کرد.

*جغرافیای طبیعی استان یزد
موقعیت استان یزد
استان یزد حدود ۵۵۱/۱۳۱ کیلومتر مربع وسعت دارد و در مرکز ایران واقع شده و سومین استان وسیع ایران بعد از استانهای سیستان و بلوچستان و کرمان است و با استانهای خراسان رضوی و شمالی و جنوبی، سمنان، اصفهان، فارس و کرمان همسایه است.
جغرافیای انسانی استان
پیشینه تاریخی
یزد یکی از سرزمین‌های باستانی اقوام ایرانی و دارای یکی از شکوهمندترین و درخشان‌ترین میراث‌های فرهنگ و تمدن کهن و دورانهای مختلف تاریخی ایران است.
شهر یزد از دوران کهن تا کنون ایستایس، ایستیخای، کِثه، کثنویه، کهنو،‌ زندان ذوالقونین، دارالعباده، شهر بادگیرها، نگین کویر و … خوانده شده است.
یزد واژه‌ای باستانی است که ریشه در یَشت یا یزت و یسْن دارد. این واژه معانی چون ستایش، نیایش، پرستش، ایزد و …. دارد و در دوره ساسانیان آن را «یزدان» یا «یزتان» به معنای آفریننده خوبی‌ها، پاکی‌ها و شهر خدا می‌خواندند.

تقسیمان کشوری
بر اساس آخرین تصمیمان کشوری، استان یزد در سال ۱۳۸۰ دارای ۱۰ شهرستان می‌باشد که عبارتند از:
یزد، ابرکوه، اردکان، بافق، تفت، صدوق، مهدیز، میبد، خاتم و طبس.
جمعیت استان
جمعیت استان یزد بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۰، ۸۸۴ هزار نفر (جمعیت شهر یزد ۸۸۵/۳۵۹ نفر) و معادل ۴۷/۱ درصد جمعیت کل کشور می‌باشد و به دلیل وجود بیابانها و کویرهای گسترده در استان تراکم جمعیت معادل ۷ نفر در هر کیلومتر می‌باشد.
مذهب و زبان
بر اساس آخرین سرشماری سال ۱۳۷۵ حدود ۲۵/۹۹ درصد از مردم استان یزد مسلمان هستند که بیشتر آنان شیعه هستند و بقیه مردم از اقلیت‌های دینی مثل زرتشتی ۴۴/۰ درصد و بقیه کلیمی و مسیحی هستند. مردم یزد به زبان فارسی و لهجه یزدی صحبت می‌کنند.
جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و باستانی
استان یزد از لحاظ طبیعی دارای دره‌ها، ارتفاعات و قله‌ها و غارهای بسیار زیبا و مناطق ییلاقی خوش آب و هوا و از لحاظ تاریخی و معماری دارای کاروانسراها، آسیاب‌ها، بادگیرها، ساباط‌ها (بازارهای سرپوشیده)، یخچالها و قلعه‌های تاریخی، مدارس، مساجد، امامزاده‌ها، خانقاه‌ها، آتشکده یزد (با قدمت ۱۵۰۰ سال)، زیارتگاههای پیرسبز و چکچکو می‌باشد که از جاذبه‌های مهم جلب جهانگردان می‌باشد.

فرهنگ، آداب و رسوم
مراسم فرهنگی
منطقه یزد در کتابهای تاریخی به عنوان “دارالعباده” مشهور بوده است. (بعد از سال ۵۰۴ هجری که ملکشاه سلجوقی حکومت یزد را به علاءالدوله کالنجار واگذار کرد). تا قبل از ورود اعراب به ایران، مردم منطقه یزد به آیین زردشت عقیده داشتند. آتشکده‌هایی داشتند و رسوم آنان تحت تعالیم زردشت بود. بعد از سقوط ساسانیان در سال ۳۱ هجری (۶۵۱ میلادی) تمامی نواحی ایران توسط اعراب مسلمان تسخیر شد و به استثناء برخی که آیین پدران خود را حفظ کردند و زردشتی باقی ماندند، اکثر مردم ایران به دین اسلام گرویدند. امروزه مردم استان یزد عمدتاً مسلمان هستند و در کنار هموطنان زردشتی خود زندگی می‌کنند.
جشن‌های عمومی و خصوصی
مراسم و آیین‌های ملی و خصوصی مردم یزد تحت تاثیر تعالیم دینی و فرهنگی اسلامی برگزار می‌گردد و مراسم عزاداری‌های مردم مسلمان یزد مثل سایر نقاط ایران برگزار می‌شود. تنها ویژگی این مراسم،‌ اجرای مراسم نخل‌گردانی است.
تاریخچه و پیشینه نخل‌گردانی در ایران
۱-دوره پیش از اسلام
ساخت تابوت‌های تمثیلی شهیدان و آیین حمل آنها در مراسم عزا در فرهنگ ایران پیشینه بسیار طولانی دارد و نمونه برجسته و معتبر آن آیین‌ سوگواری سالانه مرگ سیاوش و گرداندن تابوت اوست.
بنا بر روایتهای تاریخی، مردم فرارود (ماوراءالنهر) تا نخستین سده‌های اسلامی، هر ساله در مراسم یادمان سال مرگ سیاوش، بدست افراسیاب (پدر زن) بالغ بر ۳ هزار سال پیش کشته شد)، قهرمان اسطوره‌ای ایران که خون پاکش بدست افراسیاب به ناحق بر زمین ریخت،‌ شبیه او را می‌ساختند و در محملی می‌گذاشتند و بر سر زنان و سینه‌کوبان و نوحه‌خوانان در شهر رویین دژ نزدیک بخارا (محل کشته شدن و دفن سیاوش) می‌گرداندند.

۲- دوره اسلامی (سده‌های آغازین)